شاید یکی از حساس ترین و زیباترین ایام در زندگی یک مادر، دوران بارداری او باشد. در حالیکه مادر نگران، صبورانه در انتظار رسیدن روز تولد نوزاد خود است، شاید سؤالاتی نظیر این را از خود بپرسد: “سالم ترین رژیمی که می توان در دوران بارداری داشت، چه رژیمی است؟” یا “وقتی بچه ام به دنیا آمد، باید چه مواد غذایی به او بدهم؟”
بر اساس گفته انجمن تغذیه آمریکا، بزرگترین انجمن جهان متشکل از افراد حرفه ای در زمینه غذا و تغذیه: “رژیم های گیاهخواری یا وگان به خوبی برنامه ریزی شده، در تمام مراحل زندگی، از جمله بارداری، شیردهی، نوزادی، کودکی و بزرگسالی برای فرد مناسب هستند.”
دراین مقاله که شامل سه قسمت می باشد؛ تعدادی از پزشکان متخصص توصیه های خود در مورد فواید رژیم غذایی وگان در هنگام بارداری را با ما در میان می گذارند.
پزشک وگان و خام گیاهخوار دکتر اریک سلیویچ از برزیل، نویسنده “تغذیه بدون گوشت” است که در این کتاب در مورد مواد غذایی و تغذیه سالم می گوید. بر خلاف شایعات مبنی بر اینکه رژیم وگان، برای زنان باردار مناسب نیست، او مادران باردار را تشویق می کند که برای خود و فرزندان شان، از بهترین رژیم وگان ممکن پیروی کنند:
دکتر اریک سلیویچ: آنچه در زمینه ی رژیم وگان مشاهده می کنیم، نگرانی های زیادی در مورد مواد مغذی آن است، و در نهایت زن بارداری که به جستجوی اطلاعات بیشتر در مورد این غذاها بپردازد، می تواند رژیم خود را به اندازه زیادی بهبود دهد.
گاهی یک زن باردار در خلال دوران بارداری تصمیم می گیرد که وگان شود. این مشکل نیست، اما مهم است که او تحت بررسی باشد، زیرا قرار است با غذاهای جدید و شیوه هایی تازه غذای خود را تأمین کند. لذا این اهمیت دارد که زن باردار بداند که برای هر ماده حیوانی که مصرف می کند، جایگزینی گیاهی وجود دارد و او می تواند به راحتی، قبل و بعد و در زمان بارداری وگان باشد.
یک مادر وگان یا گیاهخوار معمولاً بیشتر از غذاهای خالص و غذاهای طبیعی استفاده می کند و بیشتر به دنبال یافتن غذاهای ارگانیک است و این غذاها برای سلامت زن باردار فواید زیادی دارد و سبب می شود از یک سری مشکلات در دوران بارداری که ممکن است بر بچه نیز تأثیر بگذارد، حفاظت شود.
لذا وقتی این نوع مراقبت که معمولاً در یک بارداری وگان مهیا می شود، موجود باشد، این دوران با آسودگی سپری می شود.
پزشکان می گویند که داشتن فرزند سالم به مادر سالم بستگی دارد، لذا مدیریت دوران بارداری برای تضمین سلامت خوب بچه برای مادران باردار امری مهم به شمار می آید.
مارینا بارون یک کیا درمانگر وگان از ژنو، سوئیس است که ۲۵ سال است با شوهرش در زمینه طب جایگزین کار می کند. خانم بارون در مورد اهمیت انتخاب غذاهای سالم برای یک مادر باردار و فرزند او توضیح می دهند:
خانم مارینا بارون: اگر تصمیم دارید برای دوران بارداری تان برنامه بریزید، رژیم وگان اساس کار است. می توانید بگویید: “به بدن خودم و به بدن بچه، بهترین تغذیه را می رسانم.” ما به عنوان والدین در مورد آنچه به بچه می دهیم، مسئول هستیم. یک میراث ژنتیکی وجود دارد که ما خودمان دریافت کردیم، که غیر قابل کنترل است، حداقل بخشی از آن، اما یک میراث سوخت و سازی وجود دارد که با آنچه با بدن مان می کنیم، ربط دارد. اینکه فقط سیگار نکشیم یا مشروب نخوریم، کافی نیست، بچه با چیزی که می خوریم رشد می کند. سلامت ما در قبل و در حین دوران بارداری، مشخص کننده سلامت فرزند در طول زندگی اش است.
مواد مغذی مورد نیاز برای بدنیا آوردن یک بچه سالم و باهوش را چطور تامین کنیم؟
از متخصصان وگان (کاملا گیاهخوار) تغذیه، آسترید فایفر از برزیل در ادامه در مورد میوه ها و سبزیجاتی که بیشتر در دسترس هستند و می توانند مواد مغذی مورد نیاز برای به دنیا آوردن یک بچه سالم و باهوش و خوش بنیه را به ما برسانند، توضیح می دهند.
خانم دکتر آسترید فایفر : بهترین منبع برای دریافت امگا ۳، بذر کتان یا روغن آن است. در دوران بارداری، و نیز برای نوزاد تا سن ۲ سالگی امگا ۳، یک ماده ضد التهاب است و به سیستم ایمنی و رشد سیستم عصبی مرکزی نیز کمک می کند. لذا مصرف امگا 3 برای مادر و فرزند امری ضروری است. می توانید بذر کتان را بگیرید، و آن را آسیاب کنید، و آن را روی لوبیا یا خوراک موس وگان بریزید، یا با آبمیوه بخورید یا می توانید آن را آسیاب نکنید و به مدت۴۰ تا ۵۰ دقیقه خیس کرده و دانه آسیاب شده یا نشده آن را با آب بخورید. یا از روغن کتان که معمولاً روغن آن طعم قویتری دارد و بسیاری از مردم طعم آن را دوست ندارند، استفاده کنید. اما باید آنرا سرد مصرف کنید نه گرم. می توانید روی سالاد هم بریزید، یا روی برنج یا هر نانی که از غلات خالص است.
معمولاً آهن را به مقدار زیاد در حبوبات می یابیم. برای شخصی که گیاهخوار است، بهترین منبع آهن حبوبات، انواع کاهو و سبزیجات دارای برگ هایی به رنگ سبز تیره است. اما در این دوران باید مکمل آهن استفاده شود، چون با غذا، مقدار آهن مورد نیاز روزانه مان را بدست نمی آوریم. کلسیم، در توفو (پنیر سویا) وجود دارد. هر ۱۰۰ گرم توفو، مثلاً یک تکه بزرگ از آن، حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلی گرم کلسیم دارد. لذا بسیار غنی است، و منبع خوبی از کلسیم است. سبزیجاتی که حاوی مقدار زیادی کلسیم هستند، کلم، آروگولا، شاهی آبی و خردل هستند. همچنین می توانید نوشیدنی سبز درست کنید. لذا می توانید برای نهار سالاد و نوشیدنی سبز بخورید، یا مثلاً برای صبحانه یا شام. می توانید این سبزیجات را در یک مخلوط کن با میوه مخلوط کنید، و مقداری نعناع یا زنجبیل نیز به آن اضافه نمایید. به این شکل کلسیم کافی را بدست می آورید. روغن هایی نظیر روغن بادام زمینی، آجیل برزیلی، و پسته، ترجیحاً بدون نمک، کلسیم دارند. می توانیم ارده یا شیره چغندر هم استفاده کنیم. هر دو منابعی بسیار عالی از کلسیم هستند.
از دیگر مواد مغذی که باید توجه بیشتری به آن داشته باشیم، ویتامین ب ۹، اسید فولیک است. سیب و پرتقال ویتامین ث دارند، که به جذب آهن کمک می کند. معمولاً مرکبات، گواوا، توت فرنگی، کیوی، و اسرولا بیشترین مقدار ویتامین ث را دارند. دیگر میوه ها، مثلاً پاپایا و موز منابعی عالی از اسید فولیک هستند و همچنین سبزیجات پخته شده.
پروبیوتیک ها موادی هستند برای باکتری روده ما، که در سیر، پیاز، موز و کنگر فرنگی یافت می شوند. آنها به عملکرد روده کمک می کنند و همچنین به جذب ویتامین و مواد معدنی. ماده ای که برای مادران، و برای زنان باردار، بسیار خوب است، نوشیدنی بذر کتان است که می توانید برای تهیه آن بذر کتان قهوه ای یا طلایی را با میوه، در مخلوط کن بریزید.
می توانید اکای هم اضافه کنید، اکای میوه ای است که مقدار زیادی آنتی اکسیدانت دارد. می توانید خربزه، هندوانه یا هر چیزی که ترجیح میدهید نیز به آنها بیفزایید. موز سبز هم یک پرو بیوتیک قوی است. می توانید موز سبز بخرید، موزی که هنوز نرسیده است. آن را به مدت ۱۵ دقیقه در زودپز بپزید، بعد شعله را خاموش کنید و وقتی گرم است آن را پوست کنده و با بقیه میوه های نوشیدنی تان مخلوط کنید. این نوشیدنی برای روده ها عالی است!
خیلی عادی است که یک مادر وگان یا یک زن باردار وگان، در خلال بارداری از ترس کمبود مواد مغذی، به خوردن گوشت و لبنیات روی آورد. این ترس بی اساس است. ما برای همه محصولات حیوانی جایگزین داریم، و همه کسانی که فکر می کنند همه مواد لازم شان در گوشت، تخم مرغ و لبنیات است، بدانند که همه اینها در مواد گیاهی یافت می شود. برخی از مادران نگران تامین ویتامین ب 12 هستند که می توانند به صورت مکمل استفاده کنند.
کمبود پروتئین، ترسی که اکثر افراد در مورد بارداری وگان دارند، که این نیز کاملاً بی اساس است، زیرا ترکیب حبوبات (لوبیا، نخود، نخود سبز و عدس) با غلات (برنج، ذرت، گندم و چاودار) ترکیبی از اسیدهای آمینه و پروتین هستند که مشابه با پروتئین حیوانی می باشند. و لذا پروتئین مورد نیاز به راحتی با برنج و لوبیا، به راحتی با برنج و لوبیا، عدس، ماکارونی و غیره بدست می آید.
همچنین تأکید زیادی بر روی شده است، لذا برای اینکه جذب روی در بدن ما بهتر شود، بهتر است که لوبیا را در شب در آب خیس کنیم، زیرا این روند اسیدی به نام اسید فیتیک ایجاد می کند که جذب روی را افزایش می دهد. به این شکل وقتی لوبیا می خورید، جذب روی بهتر می شود.
نقش پزشک یا متخصص تغذیه در اتخاذ تصمیم غذایی مادران در دوران بارداری چیست؟
مهم است که زن باردار بداند که حق انتخاب رژیم غذایی با اوست. و مسلم است که متخصصی که تغذیه ی زن باردار را مد نظر دارد، اگر این زن به توصیه او عمل نکند، ممکن است دیگر او را تحت مراقبت خود نگیرد. اما هیچ متخصصی حق ندارد این رژیم را نفی کند، چراکه ما همه مواد مورد نیاز را به راحتی از مواد وگان بدست می آوریم. اصلاً نیازی نیست که زن وگان به خاطر بارداری اش بارها مورد معاینه قرار گیرد.
امید است که همه مادران و کودکان سراسر جهان از زندگی وگان شاد لذت برند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد کودکان وگان (گياهخوار کامل)، دستورات غذایی براي نوزادان، کودکان و نوجوانان و مادران و تغذيه سالم گیاهی در دوران بارداری، لطفا از سایت هاي زیر دیدن کنید:
http://www.veganhealth.org/articles/realveganchildren
http://www.vrg.org/nutshell/kids.htm
http://www.magazine.ayurvediccure.com/vegan-diet-during-pregnancy/
http://www.vegkitchen.com/kid-friendly-recipes/
http://www.veganfamily.co.uk/vegankidsroom.html
http://www.alimentacaosemcarne.com.br/
http://cantinhovegetariano.blogspot.com/2011/03/cozinha-vegetariana-de-astrid-pfeiffer.html
