معماری سبز بر خاسته از معماری پایدار و توسعه پایدار بوده که این ناشی از نیاز انسان امروز در مقابل پیامد های سوء جهان صنعتی و مصرفی عصر حاضر است. معماری سبز موضوع یا پدیده ای است که اکنون در بیشتر کشور های جهان، توسط بسیاری از معماران با سلیقه ها و دیدگاه های متفاوت به آن توجه می شود. ایده معماری سبز
ضمن اینکه یک مفهوم جهانی است، “محلی” هم هست یعنی این مفهوم ضمن برخورداری از نکات مشترک و جهان شمول، در هر یک موقعیت اجتماعی فرهنگی مفهوم خاص و متمایز خود را دارد.ساخت و ساز های سبز در برابر شرایط محیطی و ماندگاری سرمایه، مسئول و مکان های سالم برای کار و زندگی هستند آنها راه حلی برای نزدیکتر کردن و ملموس تر شدن هر چه بیشتر طرح معماری در طبیعت محسوب می شوند.
جنبش بین الملی معماری سبز از سال 1990 شروع شد و در آمریکا ریشه های آن به قرن 19 بر می گردد. مرجع راهنمایی برای استاندارد های ساختمان های سبز (USGB ) وجود دارد که در آن پارمترهای ساختمان سازی سبز در آمریکا و چندین کشور دیگر مشخص شده است. ایده اصلی آن عبارتند از: استفاده از مواد و مصالح دارای چرخه طبیعی و هم چنین استفاده از منابع کارآمد و طراحی مجدد برخی محصول ها و ارزش گذاری بیشتر روی سیستم های طبیعی برای محافظت هرچه بیشتر از کیفیت زندگی بشر، کاربری مناسب از زمین از ارکان بسیار مهم در معماری سبز می باشد. ساختمان ها به طبقات مختلفی از منابع برای خلاقیت و اجرا نیاز دارند از جمله مواد و انرژی و آب و زمین که از منابع بسیار با ارزش و ضروری است و استفاده مناسب از آن از ملاحظات بسیار مهم در توسعه اجرای پیشرفته ساختمان است.
موضوعات و اهداف مطرح در معماری سبز
معماری سبز یا اکوتک در مقابل معماری هایتک یعنی تلفیق طبیعت و تکنولوژی می تواند جایگزین منطق خشک تولید کلان و استفاده بی محابا از تکنولوژی و محیط های خنثی و بی مصرف شود.
- توجه به نسل های آینده و حفاظت از محیط زیست
- صرفه جویی در انرژی
- بهینه کردن پروسه تولید مصالح
بهره گیری از اصول معماری محلی
استفاده از فضای سبز برای کمک به حفاظت از محیط زیست
استفاده از گیاهان بومی و محلی
استفاده از مصالح و فرآورده های قابل برگشت به چرخه طبیعت
استفاده از انرژی های طبیعی
ساختمان های سبز چیستند؟
ساختمان های سبز عبارت است از طراحی و ساخت وساز ساختمان هایی که با ملاحظه سه عامل زیر ساخته شده اند:
1. سلامتی و کیفیت محیط داخل
2. بیشترین بازده انرژی و ذخیره آن
3. مبتنی بر تفکر حداکثر استفاده از منابع تجدید پذیر طبیعی
معیار های سنجش ساختمان های سبز
در آمریکا و بیشتر کشور های جهان ساختمان های سبز بر اساس گواهی “LEED” (راهنمای طراحی محیطی و انرژی ) که توسط هیات برنامه ریزی انجمن ساختمان های سبز آمریکا تنظیم شده شناخته می شوند و تمام پارامتر های آن بر پایه ی دو عامل زیر استوار است: 1. اقتصادی بهتر 2. محیطی مطلوب تر. بر اساس این گواهی ساختمان های سبز در پنج گروه اصلی بررسی می شوند:
- سایت پایدار:در ساختمان های سبز به سازگاری و همزیستی سالم با طبیعت و دوستی با آن الویت بیشتری داده می شود که بر این اساس ساخت وساز پروژه هیچ گونه خدشه و صدمه ای به محیط در بر گیرنده ی پروژه چه در مرحله ی اجرا و ساخت و ساز و چه پس از آن وارد نکند و از نتایج این بخش، انتخاب بهینه سایت و توسعه شهری و توسعه ی زمین های مقاوم را برای مالکین و کارفرمای ساختمان ها به ارمغان می آورد. در این بخش میزان استفاده متناوب از حمل و نقل برای دسترسی به امکانات و تسهیلات موجود در سایت را کم می کند و به کاهش میزان زیان های وارده به سایت و اداره کردن آب های باران تشویق می کند و پروژه ها از این جهت که منجر به کاهش جزایر گرمایی و آلودگی های محیطی می شوند با ارزش
- می گردند.
- بهره وری از آب: درساختمان های سبز به استفاده مفید از آب اهمیت بسیار داده می شود و شامل تمهیداتی است که منجر به کاهش استفاده از آب های آشامیدنی برای آبیاری و هم چنین مانع هدر رفتن آب شرب می گردند.
- انرژی و اتمسفر: در این بخش ساختمان هایی که را که تحت نظر کمسیون بنیادی هستند از نظر سیستم ساخت وساز در تمام مراحل اجرا و طراحی بیمه می کنند این ساختمان ها حداقل استفاده از انرژی را فراهم می کنند و استفاده از سرد کننده های CFC ( مونو کربنات کلر) و هم چنین سیستم گرمایش و تهویه و دستگاههای تهویه هوا و سرد کن ها را در ساختمان های جدید به حداقل ممکن می رسانند و یا حذف می کنند. این اعتبار و گواهی به ساختمان هایی داده می شوند که بیشترین استفاده بهینه از انرژی را داشته باشند و استفاده از انرژی های تجدید شدنی در سایت و استفاده حداکثر از مواد و مصالح سبز و تهیه آنها از کمپانی های معتبر و شناخته شده را داشته باشند و گواهی های لازم را از طریق کمیسیون های مربوطه پس از بررسی سنجش های طولانی و مداوم در حین اجرای ساختمان ها کسب کرده باشند.
- مصالح و منابع: در این بخش به استفاده حداکثر و ذخیره مواد ومصالح دارای چرخه طبیعت که در طراحی و اجرای ساختمان ها استفاده می شوند الویت داده شده است همچنین به استفاده حداکثر از مواد طبیعی دارای چرخه طبیعی و ساخت مواد و مصالح سازگار با محیط بومی و استفاده از چوب در مصالح تشویق می کند. این گواهی به پروژه هایی داده می شوند که مصالح آن بخشی از بنا در روی سایت مورد استفاده مجدد قرار بگیرند و برای اجرای ساختمان های دیگر با طراحی نو قابل استفاده باشند.
کیفیت محیط های داخلی: ساختمان های سبز باید آسایش حرارتی و استفاده بهینه از نور طبیعی و کنترل دود های مضر چون سیگار و آلودگی هوا را برای ساکنین فراهم کند.
این گواهی به ساختمان هایی داده می شود که کمترین میزان دی اکسید کربن و بیشترین میزان تهویه، مدیریت کنترل کیفیت هوای داخل در حین و بعد از ساخت وساز را دارا باشند. استفاده حداقل از مواد و مصالح منتشر کننده نور ومواد روکش دار و رنگها و اندود ها اهمیت داده می شود. ”
منبع:
-
“نگرشی نو به معماری سبز” پگاه فهیمیان، دکتر یزدانفر، دکتر فیضی،
صص27-30، مجله ی ساختمان و کامپیوتر ، شماره ی 23 سازمان تحقیقات مسکن و شهرسازی